Xăng trắng (white spirit)

Mục đích sử dụng : giảm độ quánh của sơn, làm chất tẩy rửa. Đặc tính : Là loại xăng trắng hảo hạng ( artist s quality ). làm nghèo những lớp sơn vì vậy chỉ nên dùng ở những lớp sơn đầu tiên, tạo vết bút, thích hợp cho việc tẩy rửa các loại vécni. Chủ yếu dùng để tẩy rửa sơn và làm loãng một số phụ gia khác. Dễ cháy.

Xăng trắng (white spirit), còn được gọi là dầu thông vô cơ(mineral turpentine), thuộc loại dung môi từ dầu mỏ, tức phần hợp chất lỏng có thể cháy (hydrocarbons), thu được qua tinh chế dầu mỏ.

Những chất lỏng loại này được gọi chung là naphtha.

Xăng trắng là chất dùng để tẩy sơn, rửa bút lông và palette. Xăng trắng còn được gọi là dung môi Stoddard

– tên nhà hóa học chế tạo ra chất này lần đầu tiên vào năm 1928 bằng cách chưng cất phân đoạn dầu thô thànhdầu tây (kerosene) và naphtha. Sau đó người ta dùng phản ứng hóa học để loại lưu huỳnh ra khỏi dầu tây và naphtha, rồi tiếp tục chưng cất phân đoạn tại các nhiệt độ sôi khác nha.

Kết quả thu được vài loại white spirit có nhiệt độ bốc cháy, nhiệt độ sôi, và tỉ lệ hydrocarbons thơm (aromatic hydrocarbons) khác nhau. Vì thế các loại white spirit này có mùi và hiệu quả tác dụng khác nhau. Mùi càng mạnh thì khả năng tẩy rửa càng cao. Xăng trắng bay hơi chậm hơn và ít độc hại hơn dầu thông.

Xăng trắng không mùi (odorless mineral spirit, viết tắt OMS) là xăng trắng không chứa hydrocarbons thơm, bay hơi chậm, hầu như không có mùi, vì thế một số website ở Mỹ khuyến cáo các hoạ sĩ có thể dùng OMS để làm dung môi. Tuy nhiên xăng trắng và OMS khác dầu thông ở mấy điểm cơ bản sau đây.

Lượng hydrocarbon thơm, như xylene và toluene, trong dung môi càng nhiều thì khả năng hoà tan của dung môi càng mạnh. Xăng trắng có rất ít xylene và toluene, còn OMS hầu như hoàn toàn không có, vì thế không có mùi.

Kết quả là khả năng hoà tan của xăng trắng thấp hơn của dầu thông, còn cùa OMS là yếu nhất. Xăng trắng -white spirit không hòa tan được nhựa dammar còn OMS không dùng để tẩy varnish được. Dùng OMS để vẽ khiến sơn tan như nước, chứ không sánh như khi dùng dầu thông.